Սոցիալ-հոգեբանական գիտելիքները ծագել են քաղաքակրթության արշալույսին, երբ ի հայտ եկան հավաքական կյանքի առաջին ձևերը: Արդեն վաղ կրոնական շարժումներում քահանաները օգտագործում էին ամբոխի վերահսկման տեխնիկան ՝ վարակելով զանգվածային տրամադրություն ունեցող մարդկանց մեծ խմբերի: Հետագայում սոցիալական վարքի վերաբերյալ գաղափարները փիլիսոփայության հիմքը կազմեցին: Բայց սոցիալական հոգեբանությունը որպես անկախ գիտություն ձևավորվեց միայն 20-րդ դարի սկզբին:
Մարդկանց կյանքն այս կամ այն կերպ տեղի է ունենում թիմում: Սա պահանջում է անհատների և խմբերի վարքի կարգավորում, արդյունավետ հաղորդակցվելու և հասարակության մյուս անդամների հետ շփվելու ունակություն: Տարբեր ծեսեր, արարողություններ և արգելքներ փոխանցվում էին սերնդեսերունդ, որոնց միջոցով հասարակությունը պահպանում էր սոցիալական հավասարակշռությունը: Անձի և խմբի միջև փոխգործակցության օրինաչափությունների մասին գիտելիքները աստիճանաբար ձևավորվեցին սոցիալական փիլիսոփայության մեջ:
19-րդ դարի երկրորդ կեսին փիլիսոփայական գիտելիքներից ի հայտ եկան մի քանի սոցիալական առարկաներ, որոնք ուսումնասիրության տարբեր առարկաներ ունեին: Ահա այսպես հայտնվեցին մարդաբանությունը, էթնոլոգիան, սոցիոլոգիան, սոցիալական փիլիսոփայությունն ու հոգեբանությունը: Այս առարկաներն առաջացել և զարգացել են մարդասիրական գիտելիքների ընդհանուր հոսքում ՝ կլանելով բնական գիտություններից հավաքագրված վերջին տվյալները:
Հոգեբանության այլ ոլորտների հետ մեկտեղ ձևավորվեց նաև առանձին առարկա, որի առանցքը մեծ և փոքր խմբերում անհատի պահվածքն էր: 1908 թ.-ին ԱՄՆ-ում գրեթե միաժամանակ հրատարակվեցին այս թեմայով երեք դասագրքեր: Ենթադրվում է, որ հենց նրանց մեջ է առաջին անգամ հայտնվել «սոցիալական հոգեբանություն» համադրությունը:
1924-ին լույս տեսավ Ֆ. Օլպորտի «Սոցիալական հոգեբանություն» մեծ ծրագրային աշխատանքը, որը, ըստ գիտությունների պատմաբանների, վկայում էր նոր հոգեբանական կարգապահության ամբողջական ձևավորման մասին: Այս աշխատանքը նախորդ դասագրքերից տարբերվում էր ավելի ժամանակակից գաղափարներով ՝ մոտավորապես այն դրույթներին, որոնք հիմք են հանդիսացել ներկայիս սոցիալական հոգեբանության մեջ:
Սոցիալական հոգեբանության սկզբնավորումից ի վեր դրանում հստակ առանձնանում էին երկու ճյուղեր ՝ սոցիոլոգիական և հոգեբանական: Այս երկու կողմնակալությունները բնութագրվում էին տարբեր մոտեցումներով `հասկանալու սոցիալ-հոգեբանական երեւույթների բնույթը: Անցյալ դարի յոթանասունական թվականներին այս երկու ոլորտներին ավելացավ միջմշակութային կողմնակալություն, որի աջակիցները հետազոտությունների կենտրոնում դրեցին մշակույթների փոխազդեցության խնդիրը:
Սովետական գիտության մեջ սոցիալական հոգեբանությունը երկար ժամանակ արգելված էր: Այն համարվում էր բուրժուական գիտություն, որը չէր կարող տեղ ունենալ պաշտոնական մարքսիստական գաղափարախոսության համակարգում: Այնուամենայնիվ, Սովետական պետության հասարակական-քաղաքական փոփոխությունների ազդեցության տակ տեղի ունեցավ վերաբերմունքի փոփոխություն արևմտյան մշակութային և գիտական արժեքների նկատմամբ: 1966-ին Լենինգրադի պետական համալսարանի հոգեբանության ֆակուլտետում սկսվեց դասավանդվել սոցիալական հոգեբանություն:
