Մարդիկ երաժշտության դյութիչ հնչյունները հայտնաբերել են հին ժամանակներից: Հին հունական առասպելներում ինչպես աստվածները, այնպես էլ մահկանացուները տիրապետում էին տարբեր երաժշտական գործիքներ նվագելու արվեստին: Ոչ մի տոն չէր ավարտվել առանց ֆլեյտաների, տիմպաների և ֆլեյտաների, որոնք պայծառացնում էին արքաների և սովորական գյուղացիների տոնակատարությունները: Բայց ո՞րն է Երկրի ամենահին գործիքը:
Առաջին երաժշտական գործիքները
Հնէաբանները առաջինն էին պատմում հին ժամանակներում երաժշտական գործիքների գոյության մասին, որոնք համարյա բոլոր պեղումներից գտնում են խողովակներ, թվիթեր և այլ իրեր երաժշտություն նվագելու համար: Միևնույն ժամանակ, նմանատիպ գտածոներ հայտնաբերվել են այն տարածքներում, որտեղ հնէաբաններին հաջողվել է պեղել պարզունակ մարդկանց տեղանքները:
Հնէաբանների կողմից հայտնաբերված որոշ երաժշտական գործիքներ վերին հնագույն դարաշրջանում են. Այլ կերպ ասած, այդ գործիքները հայտնվել են մ.թ.ա. 22-25 հազար տարի անց:
Բացի այդ, հին մարդիկ ունակ էին ոչ միայն երաժշտական գործիքներ պատրաստել, այլեւ երաժշտություն գրել նրանց ՝ կավե տախտակների վրա երաժշտական նշաններ գրելով: Մինչ օրս ամենահին երաժշտական նշումը գրվել է մ.թ.ա. 18-րդ դարում: Հնէաբանները այն գտել են շումերական Նիպպուր քաղաքում, որը նրանք պեղել են, որը ժամանակին գտնվել է ժամանակակից Իրաքի տարածքում: Կալիֆոռնիայի համալսարանի գիտնականները, ովքեր 1974 թ.-ին վերծանեցին երաժշտական պլանշետը, հայտարարեցին, որ այն պարունակում է ասորական սիրային բալլադի լարային լիրայի բառերը և երաժշտությունը:
Ամենահին երաժշտական գործիքը
2009 թվականին հնէաբանները Գերմանիայի հարավ-արևմուտքում գտնվող քարանձավներից մեկում հայտնաբերեցին մի գործիքի մնացորդներ, որը խիստ հիշեցնում է ժամանակակից ֆլեյտան: Վերլուծությունները և ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ հնագույն ֆլեյտայի տարիքը ավելի քան 35 հազար տարի է: Ֆլեյտի մարմնում հինգ կատարյալ կլոր անցք էր արվել, որոնք նվագելիս պետք է փակվեն մատներով, իսկ դրա ծայրերում երկու խորքային V– աձեւ կտրվածքներ էին:
Երաժշտական գործիքի երկարությունը 21,8 սանտիմետր էր, իսկ հաստությունը `ընդամենը 8 միլիմետր:
Պարզվեց, որ նյութը, որից պատրաստվել է սրինգը, ոչ թե փայտ է, այլ թռչնի թևից ոսկոր: Այսօր այս գործիքը հնագիտական գտածոների պատմության մեջ ամենահինն է, բայց ոչ առաջինը. Պեղումների ընթացքում բազմիցս հայտնաբերվել են նաև ոսկորների խողովակներ, կենդանիների խոռոչի եղջյուրներ, խեցիներ, քարե և փայտե խարխլներ, ինչպես նաև կենդանիների կաշվից պատրաստված հարվածներ:
Երաժշտության ծագման մասին շատ լեգենդներ կան: Հին հույները կարծում էին, որ Օլիմպոսի մեծ աստվածները դա իրենց են տվել, բայց ժամանակակից գիտնականները կատարել են մի շարք ազգագրական և հնագիտական ուսումնասիրություններ: Այս ուսումնասիրությունների արդյունքում պարզվեց, որ առաջին երաժշտությունը հայտնվեց պարզունակ հասարակության մեջ և օգտագործվում էր որպես օրորոցային երգեր ՝ երեխաներին հանգստացնելու համար:
